“A parroquia de Vilabade”,

conferencia impartida por X. Luís Fernández Sarceda.





Hoxe, venres, día 27 de febreiro tivo lugar a segunda conferencia relacionada coa historia de Castroverde, A parroquia de Vilabade. Conferecia que estaba para o día 6 deste mes que remata, mais por mor da nevada que tivo lugar nese día, tivo que ser trasladada para hoxe.

Comezou X. Luís aludindo á publicación do libro que tiña a inteción de coincidir co peche dos actos da celebración dos cicocentos anos da construción da igrexa de Vilabade, (1457-2007), mais diversas circunstancias non fixeron factible a publicación do libro para esa data.

Logo pasou a comentar sobre a situación xeográfica de Vilabade, situada a uns 670 metros de altitude, e cunha extensión dunhas 394 hectáreas. Vilabade conformada polas aldeas de Frontoi e Rodinso. Rodinso que é de Bolaño, mais os oficios celébranse en Vilabade.

Confórmase, sabemos que existe como parroquia desde 1890, antes aparecía como anexo de Vilalle.

Seguidamente pasou a comentar sobre Vilabade, fundamentalmente, entre os anos 1600 e 1800.

Comenzando por aludir á familia.

-Familias formadas por, arredor de seis membros, familia moi xerarquizada, conformadas por: Petrucio, muller, proxenitor (maorazo, morgado ou vinculeiro), os segundos e os criados. Comentando sobre o sistema de herdanzas das propiedades.

-A casa, sistemas ou estratexias nupciais para perpetuar as posesións das casas, etc.

-As condicións de vida. Unha sociedade estruturada en: nobreza, fidalguía, clero e campesiñado. O campesiñado o que traballaba a terra e o resto que vivía de rendas das propiedades que posuían.

-Crenzas e actitudes relixiosas.

.- As Práticas relixiosas relacionadas con asegurar a salvación persoal. Onde mellor se manifestan estas prácticas é en:

A mortalla. O lugar de enterrramento. As ofrendas e as obras fundacionais:

a) A obra pía de Pedro Muñiz de Carvajales. b) A obra pía de Diego Osorio Escobar y Llamas, que chegou a ser arcebispo e virrey de México e, que foi o que mandou construír o pazo de Vilabade. c) A obra pía de Nosa Señora do Carme que, conta cuns 1700 cofrades.

-As últimas catro décadas:

– Éxodo rural. Proceso de urbanización.

– Excesivo avellentamento.

– Escasa mecanización e abandono das explotacións, (anos 1970-1980)

– Escasez de terreo, – Idade avanzada, -Incerto relevo xeracional, -O papel das pensións, – carencia de terreo ao pé da casa.

– O ensino.

– As escolas de ferrado.

– A fundación das escolas de Eduardo Lamela Pallín. Escola situada entre Frontoi e Rodinso. Levantada por este veciño de Rodinso, que logo de traballar moito, chegou a ser o dono do famoso café Pombo de Madrid e facer fortuna. Crea esta escola, fundada en 1931. Unha verdadeira lástima que estea en total abandono. Non entendemos como non pode haber unha institución que se poida facer cargo da rehabilitación e sirva para dar servizo para a celebración de actos sociais, ou mesmo un museo, observatorio, etc. Que país!

Para rematar.

– Alusión á igrexa de Santa María de Vilabade. Levantada en 1457, vimos de celebrar os seus cincocentos anos.

– Mosteiro e igrexa mandados construír por D. Fernando de Castro.

Consta de:

– Nave de estilo gótico.

– Pórtico renacentista, financiado por D. Diego Osorio Escobar y Llamas.

– Retablo maior de estilo barroco, realizado por Francisco de Lens.

Moitas grazas a X. Luis.

Con este breve resume, remata o ciclo de conferencias organizadas pola Asociación Amigos do Patrimonio de Castroverde, celebradas durante este mes de febreiro no CPI de Castroverde.

Grazas a todos os conferenciantes, grazas á comunidade escolar e agardamos que estas actividades sirvan para que todos amemos e respetemos máis a nosa terra, Castroverde, Galicia…

Saúdos e saúde. Manolo Muñiz