Conferencia de D. Xesús Alonso Montero polo Centenario da morte do poeta Curros Enríquez.


A Asociación Amigos do Patrimonio, abriu con esta conferencia os Actos no CPI de Castroverde deste curso (2008-2009) e pecha os do ano en curso.

Non sendo capaz de resumir a confrencia en toda a súa amplitude, paso simplemente a expoñer algunhas ideas da mesma.

En primeiro lugar, D. Xesús, fixo un percorrido pola infancia de Curros, onde deberemos salientar unha primeira idea que, nunca os pais deben execer a violencia física contra os seus fillos.

Estando en Madrid, logo de fuxir de Celanova e Ourense, cursando a carreira de Dereito, como sabemos, compón o poema: “Cátinga”, logo de escoitarlla tocar na guitarra, ao seu amigo Alonso. O verso inicial, “unha noite no xardín, pasa a “unha noite na eira do trigo”. Dando toda unha lección arredor deste poema.

Mais outra das ideas que, pensamos que é fundamental, é a de Curros poeta Civil, Curros “Civis ”-Cidadán– (con maiúscula). Antes de ser poeta, varrendeiro, futbolista, temos que ser persoas. Curros cidadán, poeta, honrado.

Curros podía ter falado do amor, da paisaxe, mais non, falou, denunciou, fustigou: a inxustiza, a opresión. Falou da inxustiza eclesiástica e da civil. Curros era relixioso, mais fala mal da igrexa. Curros era cristián primitivo, mais non era católico. Non ía á misa, mais era crente. Falar mal da igrexa non quere dicir ateo. Temos o exemplo en; De -Mirando ao Chau-: “Se eu fixen este mundo, que o demo me leve”

Logo virían; a denuncia do Bispo e a condena do Xuíz. Emigración á Habana. Mais sente morriña, señardá, e volve a Celanova a amañar as súas cousas e, sobre todo volve escoitar o cantar dos merlos.

E en 1904, o pobo coruñes Homenaxéao, coróao, ao estilo doutros poetas loureados; Petrarca, Zorrilla etc. , mais non cunha coroa de loureiro, senón de bronce, mais coa forma de loureiro. Curros humilde, cidadán, pregunta: Que fixen eu por Vós? Que fixen eu pola Coruña? Non vos fixen unha ponte, nin unha estrada, nin inaugurei unha fonte.

E dirixíndose ao pobo coruñes di:

E…¿quen son eu? Un poeta,

ou, como quen di, un paxaro

a quen tallaron o bico

cando empezaba o seu canto;

“Ó pobo cruñés”, 1904.


Nomeamento de D. Xesús Socio de Honor.

Logo da conferencia, subimos ata a rúa Curros Enríquez, onde recitamos o poema “Cántiga” acompañado por dúas violinistas.

Seguidamente, na Casa do Concello houbo unhas palabras de Benvida a D. Xesús, por parte do Sr. Alcalde, acompañado por todos os representantes da corporación.

A seguir, a Asociación dirixiulle as seguintes palabaras:

D. Xesús, unha vez máis moitas gracias por ter aceptado ser Socio de Honor, sendo unha satisfación poder contar con Vostede como Socio, Socio de Honor e, que nos tivera acompañado no acto da Conferencia e nestes momentos entrañables. Seguidamente lemos as palabras que nos fixo chegar unha socia, e nós, a Asociación, fainas súas:

D. Jesús foi profesor meu e gardo del un moi bo recordo. Con el aprendín máis alá da materia impartida. Penso que foi o primeiro que me axudou a relacionar a aprendizaxe coa vida e a espertar o meu espírito crítico. Xa ves que o recordo máis polo que influíu no desenvolvemento da miña persoa que pola gramática que aprendín, que, seguro, foi moi importante.

Ese día non poderei estar pero alédome de que outras persoas poidan gozar da súa sapiencia.

Unha aperta”.

A seguir, intervención de Paco Pestana, que non temos aquí o texto, mais algún día reproducirémolo. Resposta e agradecementode D. Xesús, comparación con Curros cando foi loureado, mais que a Curros, avisánrono 24 horas antes, e a el non o avisaron, aínda que dixo, “un non é parvo e algo sospeitaba”, intentaremos recuperar todo ou parte do que nos dixo D. Xesús. Logo entrega dalgún agasallo por parte do Concello e da Asociación; un cadro, (da autoria de Paco Pestana), e libros das Feiras e de Vilabade.

Para rematar o acto interpretamos, cantamos, todos os presentes, o poema: “Cántiga”, acompañados das violinistas, (Creo que as dúas se chamaban, Carme), a quen dámos as gracias desde aquí.

Apropiándome das palabra de D. Xesús Alonso Montero, cando asinou no libro do Concello, logo de facelo Socio de Honor.

Saudiña e cante o merlo.

Manolo Muñiz

Ver imaxes