Actividade nº 2 da Asociación Amigos do Patrimonio e do CPI de Castroverde.

Actos relacionados co día da muller traballadora

“Hay una tierra -¡que bella es!-, Galicia, en donde la mujer rinde a la familia y a la sociedad más esfuerzo que el hombre. Éste, sugestionado por la leyenda del bienestar de América, unas veces, impulsado por la necesidad siempre, vino emigrando, dejando a la mujer al frente de la hacienda y de la familia. Y cumplía su cometido con tal heroísmo, que bien merece nuestra admiración”( Manuel Cordero Pérez, con ocasión da súa defensa do voto feminino nas Cortes Constituíntes da Segunda República, foron recollidas por Alberto Vilanova Rodríguez na súa biografía do noso paisano, –nado en Castroverde en 1.881)

Data: día 9 de marzo (venres).

Lugar: Salón de Actos do CPI de Castroverde

SUMARIO

Acto 1º ás 12:40 h.– 13:40 h. para alumnos e alumnas de 1º, 2º, 3º e 4º curso de ESO.

Duración aproximada 60 minutos

Presentación

Por Xosé María Gómez Vilabella

1ª intervención Título:

Sabela Rodríguez Oxea: “Queimáronse as lentellas” e Isidro Novo: sen título

Antón Castro

2ª intervención Título

Ánxela Gracián:“Non traballes tanto, Nai” e Antonio Reigosa:“eMe eSe eNe“.

3ª intervención

Marica Campo: sen título e Paco Martín: sen título

Antón Castro

4ª intervención

Lorena Souto : sen título e Mónia Armesto: sen título

5ª intervención

Paco Pestana: sen título

Antón Castro

Opinión /Coloquio, ou representación dos rapaces (5- 10 minutos)

Acto 2º ás 13:45 h.-14:00 h. (aproximadamente), presentación do libro As feiras de Castroverdes no século XX. Duración aproximada 15-20 minutos

Interveñen: Eduardo Carreira González e Xosé María Gómez Vilabella

Antón Castro

Colaboran: Concello de Castroverde, Plan Xacobeo, Consellería de Cultura

Biografías:

Xosé María Gómez Vilabella.- Naceu en Montecubeiro, Castroverde, no ano 1.930. Zoqueiro e mestre daqueles de a ferrado. Aos 18 anos foise voluntario para o Ministerio do “Ejército”, Madrid, para ter fonda gratis e poder estudar, cousa que fixo ininterrompidamente, nunhas cousas ou noutras, ata a súa xubilación; o Bacharelato, polo nocturno, e o resto das titulacións, por libre. Aos vinte e seis anos xa era Director da Sucursal do Banco Exterior de España, en Sidi Ifni (África Occidental Española), entidade que oficiaba na Colonia (Territorio de Soberanía) como único Banco, incluídas as funcións de Tesourería do Goberno. As súas vicisitudes na Guerra de Ifni (1.957/58) merecen capítulo á parte. Hoxe vive entre Coruña e Montecubeiro.

Ten colaborado en varias publicacións periódicas, entre elas, en; El Progreso, Encrucillada etc. Obra publicada: Aos 20 anos, Castroverde. Bosquejo Histórico Geográfico. Despois viñeron: Juventud Bancaria (en castelán), 1.958. Cacería de Ciclóstomos en Ifni, 1.991. ¿Pódese pasar?, con prólogo de Manuel María, en 1.991. Historias Intra da Bisbarra Castroverde, Pol e Baleira, con prólogo de Antón Fraguas Fraguas,( Cronista Xeral de Galicia), 1.992. De mámoas e de talaiots. ¡Se eu mandase, ai daquela…!. As feiras de Castroverde no século XX.

É colaborador habitual do blog da Asociación de Amigos do Patrimonio de Castroverde: http://amigosdopatrimoniodecastroverde.blogspot.com

Nas Palmas de G.C. estanlle preparando a saída dunha epopea súa sobre a Guerra de Ifni 1.957/58, titulada, Ifnada, que o propio Autor traduciu ao castelán con esta finalidade. Pero isto non é todo, que aínda lle queda un bo feixe de traballos inéditos, entre ele,s unha voluminosa novela de fondo histórico baseada nas vicisitudes da muller emigrante, particularmente en Cuba, que titulará, Cerna pura. A primeira parte levará por subtítulo, “Do Pradairo ó Vedado”, e a segunda “Da rumba ó chotis”.

Sabela Rodríguez Oxea.- Naceu en Monforte en 1958. É profesora de Lingua e Literatura Galegas no IES Xoán Montes de Lugo. Ten publicado; Versos do silencio roto e está para publicar; dous poemarios e un libro de relatos.

Isidro Novo.- Fillo de mariñáns, Isidro Novo naceu en Lugo un día de San Froilán de mediados do século pasado. Di sentirse máis poeta ca narrador, malia que ata o momento na súa produción editada predomina a prosa sobre o verso, disciplina na que ten publicado o libro Dende unha nada núa. De relatos son: Carne de can e Antollos de Eimarmena, mentres que novela son títulos seus: Teaza de brétema, Por unha presa de machacantes, Súa de si e Rosa lenta. Recentemente foi galardonado co Premio Arcebispo San Clemente. É colaborador do xornal Galicia Hoxe.

Antón Castro.-Mestre de Música no CEIP de Outeiro de Rei. Ten impartido numerosos cursos en Centros de Formación, para Movementos de Renovación Pedagóxica e Universidades, tanto en Galiza coma no resto do Estado. En tódolos cursos nos que participa, a tradición é base, tanto no terreo da literatura, como no da música ou no da arquitectura. Como maquetista, dentro do Colectivo Tranqueira, ten desenvolvido proxectos para museos. Un deles é a exposición permanente no museo provincial de Lugo sobre a vivenda tradicional no Camiño Francés, e outro, o estudo sobre das pallozas na provincia de Lugo.

Ánxela Gracián.- Naceu en Gracián, Castroverde en 1968. É autora de dúas novelas de literatura infantil: Cos petos cheos de cinza, 1998; As bolboretas douradas’, 1999; Outras obras súas son: Eu tamén fun peliqueiro de Laza, 2000; Chis chisgarabís, 2004; A toupiña cegarata, 2005; Camiño solitario, 2007.

Traduciu ao galego: Memorias de Hadrián, de Margarita Yourcenar, e, en coautoría, Ciclo Bis, de David Durán. Tamén traduciu a Hugo Pratt e a Verne. Actualmente traballa no servizo de tradución da Xunta de Galicia.

Antonio Reigosa.- Mondoñedo, 1958. É membro de Chaira, xunto a X. Cuba, M. Salvador e O. Carnero, grupo dedicado a traballos de recompilación, investigación e divulgación de literatura oral: Polavila na Pontenova e Da fala dos brañegos. Literatura oral do concello de Abadín. Coautor de libros coma: o Diccionario dos seres míticos galegos, Contos colorados, Pequena mitoloxía de Galicia ou a colección Cabalo buligán.

Autor de, entre outros títulos: Memorias dun raposo, Resalgario, Bacoriño, A noite dos pesadelos e A escola de Briador. A flor de auga. Recibiu o Premio Merlín e o Raíña Lupa. Outras obras: Contos de animais, Contos colorados, Contos de maxia, Contos fantásticos, Contos maravillosos etc.

Traballa no Departamento de Didáctica do Museo Provincial de Lugo desde 1982. É escritor, conferenciante, investigador da mitoloxía e da literatura oral galega, colabora con traballos de divulgación relacionados coa historia, a arte, a etnografía, a mitoloxía popular e a literatura oral en diversos medios de comunicación e revistas especializadas.

Marica Campo.- Naceu no Val do Mao, O Incio en 1948, fixo estudos de Teoloxía e Filosofía e Letras, é mestra e ten o Grado Superior de Galego pola Escola de Idiomas, e traballa como profesora de Galego no IES de Guitiriz. Publicou relatos e poemas soltos en diversas revistas, colaborou en iniciativas docentes e socioculturais dirixidas á dignificación da literatura e a lingua do país, escribíu letras para grupos musicais galegos desde o albor da Nova Música Galega, para “Fuxan os Ventos”, “A Quenlla” e outros, obras de teatro, pregoou eventos culturais e festivos, prologou libros… Da obra publicada hai que salientar as obras tetarais: O premexentes non pode cos paxaros rebezos, Cadernos da Escola Dramática Galega, Confusión de María Balteira, representada polo grupo “Achádego” publicada polo Arquivo “Francisco Pillado” da Universidade da Coruña. Obras poéticas como: Tras as portas do rostro, Baía Edicións, A Coruña. Pedinche luz prestada Premio Fiz Vergara e Abracadabras, premio de poesía infantil Neira Vilas de 2005. En narrativa Confusión e morte de María Balteira e Memoria para Xoana, Premio de Narrativa do concello de Vilalba do ano 2002 e da Asociación de Escritores do ano 2003.

Paco Martín .- Francisco Martín Iglesias Lugo, 1940. Mestre. Membro do consello de redacción de A trabe de ouro. Colaborador semanal de El Progreso. (Premio Santiago de TV). Premio “Puro Cora” de xornalismo (1994). Autor de libros de textos para o ensino da lingua galega. Publicou os seguintes libros de narrativa: Muxicas no espello (1971), No cadeixo (1976), E agora cun ceo de lama (Xerais 1981), Dende a muralla (Xerais 1990), relatos; Tres historias para ler á noite (1992); Autovía (1994); Un reguiño na Terra Cha (1995); “O estadio”, relato incluído en Berra liberdade (1996); “O lume novo”, en Antoloxía do conto galego de medo (1996). As súas obras de literatura infantil, traducidas a diversas linguas, son as seguintes: Das cousas de Ramón Lamote (1985), Premio Barco de Vapor (1984), Premio Losada Diéguez de creación (1985); Premio Nacional de Literatura Infantil e Xuvenil (1986), Lista de Honra do IBBY (1986); Lembranza nova de vellos mesteres (1988); Servando I, rei do mundo enteiro (Xerais 1990); Un robot pequeno (Xerais 1991); O vagón que perdeu o tren. O xardín (Xerais 1991); A, se cadra. Verdadeira historia do Basecus Anxeliño Viltroteira (1992); Pierre (1993); Dous homes ou tres (1993); Andanzas e amizades dun robot pequeno (Xerais 1994); Medio burato (2000); Auga para encher un cesto (2002).

Lorena Souto.- Naceu n’O Páramo, Lugo, en 1983. É licenciada en Filoloxía Galega pola Universidade de Santiago de Compostela, onde actualmente cursa estudos de doutoramento en Teoría da Literatura e Literatura Comparada. A súa obra permanece inédita, se ben ten participado en múltiples recitais, alén de colaborar en proxetos de edición alternativa.

Mónica Armesto.– Naceu en Celmán (Paradela) en 1987. Estudou Bacharelato en Sarria e actualmente cursa estudos de Dereito na Universidade de Santiago de Compostela. A súa traxectoria literaria pódese encadrar dos seguintes premios: 2ºPremio de Poesía ” Entre Nós, en Galego.”(2002). 3ºPremio de narrativa “Francisco Fernández del Riego”(2002). 1ºde Poesía ” Entre Nós, en Galego.”, nivel provincial e autonómico, (2003). 2º Premio de Contacontos “Entre Nós, en Galego” (2003). 1º Premio Internet Galicia de Narración ( 2003). 2º Premio de Poesía “Lucus Augusti” (2003). Accésit en Poesía nos “Premios Minerva” (2004). 2º Premio de Poesía Entre Nós, en Galego “.”(2004). 1º Premio de Narración “IES Gregorio Fernández” (2004). Premio Internet Galicia de Narración . e 2º Premio de Poesía no mesmo certame (2004). 4º Premio de narrativa ” Entre Nós, en Galego” (2005), 3º Premio en poesía

“Entre Nós, en Galego”(2005), 1º Premio de Recitado de Poemas “Entre Nós, en Galego”, nivel provincial e autonómico, (2005). 3º Premio de Narrativa Internet Galiica (2005). 1º Premio de Narrativa “IES Gregorio Fernández” (2005). Publicacións de dous relatos no xornal “A Voz de Galicia” na seccións “Relatos de Verán” nos anos 2003 e 2004.

Paco Pestana.- Naceu en Peredo, Castroverde, Lugo, en 1949. Artista multidisciplinar, realizou máis de 120 exposicións de escultura e estivo presente nas bienais de escultura de Zamora, Oviedo, Pontevedra, Tárrega, e en simposios en Santander, Wismark, Portugal, … As súas últimas exposicións tiveron lugar na Fundación Granell, na Casa da Parra en Santiago de Compostela, Museo de Lugo, Fundación Torrente Ballester de Ferrol, Museo de la Pasión de Valladolid, Museo de Lalín (Pontevedra), Auditorio de Galicia en Santiago e Museo de Ourense. Colabora en revistas e nos xornais escribindo sobre arte e humor. Publicou poesía e colaborou en radio e en montaxes teatrais.

Eduardo Carreira González..- Naceu en Castroverde. Director do C.P.I de Castroverde desde principios dos anos 1.980 ata hai uns anos. Rexedor de Castroverde nos primeiros anos da década de 1.970.