Andanzas, chanzas e danzas.

A carteira que abría as cartas ao vapor

¿Que foi das cartas de amor, onde está o museo delas? Sen museos, os rapaces de hoxe en día van pensar que iso é un conto dos seus avós, aqueles románticos…! Agora temos os e-mails, pero houbo un tempo no que, aínda vivindo cerca, e véndose a miúdo, os rapaces intercambiábanse cartas, que así dicíanse sen rubor o que lles apetecese. Os amoríos, tras do palleiro ou por carta!

Rabiaban por aprender a redactar, que era moita vergoña apelar a un amigo para que lles ditase unha declaración amorosa.

¿Como eran aquelas cartas, que se dicían? Aprendín algo diso por un amigo, algo máis vello cá min pero de confianza recíproca, que tivo comigo certas confidencias, e nunha ocasión, que se marchaba para o Servicio, deixoume a copia, ou borrador, da última escrita, xa depositada en Correos, con esta petición:

-Cando, á saída da Misa, lean as cartas recibidas, segundo teñen de costume, ti farasme o favor de recoller as que veñan ao meu nome, e despois, de cando en vez, sen présa, que xa che mandarei o enderezo do cuartel, mételas nun sobre grande e reexpídesmas; se houbese algunha, claro. Podes abrilas e lelas, que así, se esta me contesta, aproveitas para dicirlle, de parte miña, que canto lle levo dito foron bromas, porque sospeito que, por celos, a filla do carteiro abre as miñas ao vapor, e quíxenlle gastar unha chanza…

-Home, non, que a correspondencia é persoal; eu remítochas, dáo por feito, pero de abrilas, nin que mo pidas!

A copia daquela misiva, que acabo de toparme con ela rebuscando nos meus papelorios antigos, di o seguinte, que me permito reproducila xa que se dá o casual de que o trío amoroso faleceron, os tres sen descendencia, así que o fago unicamente a título museístico, como simple evocación de cómo eran os filtreos de daquela:

“Criatura anxelical, desexo que ó recibo da presente te atopes gozando de boa saúde; a miña regular pois teño dous desgustos enriba, que son, despedirme para ir ó cuartel, que me tocou África, e igual non volvo de aló, sendo o outro que te teño que deixar, en total liberdade, e non só por irme senón, e tamén, porque de quen estou tolamente namorado é da filla do carteiro, que esa, sen facerte a ti de menos, tenme namoradiño dos pés á cabeza, e se volvo de África voume a ela, só a ela, se segue sen compromiso, e daquela pedireina para casamento. Non mo tomes a mal, que ti, sen min, quedas mellor, quedas libre, e non che faltarán rapaces que non sexan tan pícaros coma o que subscribe…”

Continuou media folla máis abundando nestes argumentos, ata a despedida. Eu, daquela mesmo, non me contiven e díxenlle:

-Non tes perdón de Deus, facer sufrir á que deixas, simplemente para castigar á que supós que che abre as cartas ao vapor, e as volve a pegar, de celosa que está. Coa primeira, rompes; e á segunda faslle concibir unhas esperanzas que non pensas cumprir. Ti es meirande cá min, pero o meu consello é que fales coas dúas, desfagas este enredo, e marches coa conciencia tranquila; pero el argumentoume:

-Á primeira xa pensaba deixala porque souben que ten outro pretendente, de boa casa, e co servizo cumprido; deste xeito facilítolles o casoiro, e a ela non lle quedarán remorsos porque me terá por un falsario. En canto á filla do carteiro fágolle outro favor, que así escarmentará niso de abrir cartas, decatándose de que o descubrín, e de que redactei así en plan burleiro, sen outra intención.

Colleume tan de sorpresa aquela sentenza salomónica que nada lle rebatín; hoxe, coa copia nas mans, dígome: ¡Que listos e qué retorcidos son os meus paisanos, polo menos algún!

Xosé María Gómez Vilabella